Nie wchodzi się dwa razy do tej samej rzeki.

Są różne twierdzenia naukowe: Ważne, mniej ważne, prawdziwe, prawdopodobne, trwałe i nietrwałe… To twierdzenie jest fundamentalne, niepodważalne, genialne absolutnie.

Co będzie po pandemii? Czy wrócimy do normalności? Kiedy wrócimy do normalności?

Kiedyś wrócimy do normalności, ale to już nie będzie ta sama normalność. Nastąpi wiele zmian. W różnych miejscach. W różnych dziedzinach.

Najmniejszych zmian spodziewam się na Dalekim Wschodzie. W Chinach, Japonii, Korei Płd. i w Wietnamie. Oni są przyzwyczajeni do walki z epidemiami. Z Covid 19 najlepiej ze wszystkich sobie radzą.

Zmiany zainteresowań (popytu wewnętrznego) nie będą gwałtowne. Co innego z popytem zewnętrznym. Popytem na eksport towarów produkowanych w Chinach i ogólnie na Dalekim Wschodzie. Ten popyt może ulec zmianie, nawet gwałtownej w efekcie działań politycznych państw zachodnich, oraz przemian społecznych zachodzących w Europie, USA, Kanadzie, Australii itd. Rosję też włączyłbym do państw zachodnich, ponieważ uważam, że społeczeństwo zareaguje tam w podobny sposób do reakcji społeczeństw europejskich.

W Polsce i innych krajach Zachodu widzę zainicjowanie procesów, które zdominują postcovidową normalność.

W niektórych korporacjach i w wielu firmach dużych, średnich i małych, praca zdalna spowodowała wzrost dochodów. Managerowie tych firm będą starali się utrzymać i wzmocnić ten efekt. To już zaczyna powodować zmiany społeczne (zmiany popytu na mieszkania, powierzchnię biurową, zmiany w dziedzinie usług dla pracowników zatrudnionych w wielkich biurowcach). Będą kolejne zmiany ekonomiczne spowodowane upowszechnieniem pracy zdalnej. Będą bankructwa i powstanie wiele nowych firm. Po pandemii potrzeby (popyt) ludzi zachodu ulegną zmianom. Nie wszystkie zmiany można dziś przewidzieć.

Podobne procesy będą zachodzić w krajach Ameryki Łacińskiej i w Indiach. Nie wiem jak zareaguje Świat Islamu. W Afryce Subsaharyjskiej spodziewam się gwałtownego przyspieszenia europeizacji (za chińskie pieniądze).

Wielkie pandemie zawsze miały wielki wpływ na przemiany społeczne i ekonomiczne. Tylko historycy o tym zapomnieli i dopiero teraz sobie przypominają (powolutku).

Nie wiemy dokładnie jakie będą skutki pandemii Covid 19. Kto to zgadnie i odpowie na wyzwania, które się pojawią, odniesie sukces polityczny i ekonomiczny.

Po pandemii świat będzie inny.

PANTA RHEI.

Adam Jezierski