Długo się zastanawiałem jaki dać tytuł temu wpisowi i myślę, że ten „Polska Wigilia” będzie jednak najbardziej adekwatny i do czasu, i do sytuacji w jakiej jesteśmy i oby nie do naszych perspektyw.

Niniejszym  pragnę złożyć wszystkim swym czytelnikom szczere życzenia spokojnych świąt, tych świąt, które nieodmiennie w naszej kulturze kojarzą się z zapachem barszczu, grzybów, z sianem pod obrusem i z rodziną oraz z domem. Te święta jak żadne inne w polskiej kulturze są świętami rodzinnymi, domowymi, gdy rodzina zbiera się przy wspólnym stole, stole będącym sercem tego domu.

Dom, który widzicie też gościł kiedyś całe rodziny i rozbrzmiewał kolędami, też po pierwszej gwieździe siadano w nim do stołu, zostawiano miejsce dla wędrowca, łamano się opłatkiem. Kiedyś piękny i bogaty, dziś jest malowniczą ruderą.

W czasach świetności z progów tego domu wychodzili ludzie, którzy życiem swym świadczyli o swej przysiędze by „bronić całości Polski z narażeniem życia i mienia”, których im współcześni potrafili nazywać wariatami i doprowadzić do samobójstwa tylko dlatego, że mieli czelność dbać o Polskę i przestrzegać legalizmu. To z progów tego domu wyszedł poseł, który powiedział „NIE POZWALAM”, którego historia nazwała patriotą, a współcześni mu głupcem.

Poseł 36 godzin okupował salę Sejmu Rozbiorowego 19 kwietnia 1773 i wraz z Samuelem Korsakiem i Stanisławem Bohuszewiczem przeciwstawiał się stronnictwu Marszałka Sejmu Adama Ponińskiego, który w tym czasie pobierał już stałą pensje z rosyjskiej ambasady. Marszałek Adam Poniński miał tak naprawdę, od swych promotorów jedno zadanie — nie pozwolić na liberum veto, aby nie było żadnego, nawet jednego sprawiedliwego nie pozwalającego na niegodziwość w Sejmie Rzeczypospolitej.
Ten dom, który widzicie, to dom Tadeusza Reytana w Hruszówce na Nowogródczyźnie, dom patrioty, który na pewno nie chciałby, by jego Rzeczypospolita, której na sejmiku w Nowogródku obiecywał bronić wyglądała tak, jak ten jego rodzinny dom obecnie.

Kim dziś, z perspektywy czasu, jest Marszałek Sejmu Adam Poniński? Kim dziś dla nas jest postać posła ziemi nowogrodzkiej Tadeusza Reytana? Kto jest bohaterem, a kto płatnym zdrajcą?
Jeszcze raz życząc wszystkim spokojnych świąt wpis ten (i jakże w temacie „…kolędę…” Kaczmarskiego) poświęcam szczególnie tym, którzy spędzają ten czas w najważniejszym w Polsce domu, w domu polskiej demokracji – w Polskim Sejmie.

 

Do posłuchania:

 

24.12.2016
villk

 

 

Zdjęcie za Wikimedia

W kontekście: Tadeusz Reytan (Wikipedia), Adam Poniński (Wikipedia), I rozbiór Polski (Wikipedia).